-ਗੋਵਰਧਨ ਗੱਬੀ
ਮਾਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦਾ ਦੂਜਾ ਰੂਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ‘ਮਾਂ’ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮੁਕੰਮਲ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਚੱਲਦੇ ਰੱਖਣ ਵਾਸਤੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਮਾਂ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ, ਵਿਲੱਖਣ ਤੇ ਅਟੁੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ, ਦਰਸਾਉਣ ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸ਼ਬਦ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕੇਵਲ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਦਾ ਅਨਮੋਲ ਭੰਡਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

-ਇੰਦਰਜੀਤ ਭਲਿਆਣ
‘ਓਹ ਹੋ... ਅਜੇ ਤਾਂ ਅੱਧਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਮੈ, ਬਿਜਲੀ ਚਲੀ ਗਈ।’ ਮੈਂ ਬੁੜ ਬੁੜ ਕਰਦਾ ਨਾਲ ਬੈਠੀ ਨਿੱਕੀ ਭੈਣ ਵੱਲ ਇਉਂ ਦੇਖਣ ਲੱਗਦਾ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਉਸੇ ਦਾ ਕਸੂਰ ਹੋਵੇ। ਭੈਣ ਨੂੰ ਮੈਚ ਨਾਲ ਬੇਸ਼ੱਕ ਬਹੁਤਾ ਲਗਾਓ ਤਾਂ ਨਹੀਂ, ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਮੇਰੀ ਤਸੱਲੀ ਲਈ ਨਾਲ ਬੈਠ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਨਹੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹਾਰਨ ਦਿੰਦੇ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਦੀ ਅਸੀਂ ਤਿੱਖੀ ਨੁਕਤਾਚੀਨੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਸਰੋਤੇ ਨਾ ਹੋ ਕੇ

-ਜਤਿੰਦਰ ਪਨੂੰ
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਉਹ ਦੌਰ ਵੀ ਵੇਖਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਖਾਣ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਣੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ਹੁੰਦੇ ਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਵੰਡਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਵਕਤ ਅਸੀਂ ਜਵਾਕ ਹੁੰਦੇ ਸਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਹਾਲਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਸਾਂ ਜਾਣਦੇ। ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਆਮਦ ਨਾਲ ਉਹ ਨਵਾਂ ਦੌਰ ਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਖੇਤ ਏਨਾ ਅਨਾਜ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਣਾ ਵੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ।

-ਮਨੀਸ਼ ਤਿਵਾੜੀ
ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਧਿਰ ਦੇ ਬੈਂਚਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕੁਕੂ ਪੰਛੀ ਨੇ ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਘੁਸਰ-ਮੁਸਰ ਕੀਤੀ ਕਿ ਐੱਨ ਡੀ ਏ ਗੱਠਜੋੜ ਵਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਆਕਾਰ ਮੌਜੂਦਾ 543 ਸੀਟਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਨਾ ਚਾਹੰੁਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਘੁਸਰ-ਮੁਸਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦਾ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

-ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਖੇਲਾ
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਪਿੱਛੋਂ ਰਾਜ ਦਰਬਾਰ ਦੀ ਆਪਸੀ ਖਿੱਚੋਤਾਣ ਕਰ ਕੇ ਵੱਖਰਾ ਦੇਸ਼ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪੰਜਾਬ ਵੀ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਿਆ। ਗੋਰਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਉੱਤੇ ਪਲ-ਪਲ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਕਿਧਰੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪੰਜਾਬੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਨਾ ਖੋਹ ਲੈਣ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਹੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨੰਬਰਦਾਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਧਾਰਮਿਕ

-ਨਵਦੀਪ ਕੌਰ ਗਿੱਲ
ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 26 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦੋ ਨਤੀਜੇ ਅਜਿਹੇ ਆਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਮਿੱਥਾਂ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਪਹਿਲਾ ਨਤੀਜਾ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਖੇਡ ਸਕੇਟਿੰਗ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਆਇਆ, ਜਦੋਂ ਜਾਪਾਨ ਦੀ 14 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮੋਮਿਜੀ ਨਿਸ਼ੀਆ ਨੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਅਤੇ ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀ 13 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਜੂਲੀਆ ਰਾਇਸਾ ਮੈਂਡੇਸ ਲੀਲ ਨੇ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਿਆ। ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਜਾਪਾਨੀ ਕੁੜੀ ਫੁਨਾ ਨਾਕਾਯਾਮਾ ਦੀ

-ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ ਗੋਸਲ
ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵਸਤਾਂ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਗੱਲ ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਰੋਟੀ, ਕੱਪੜਾ ਤੇ ਮਕਾਨ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਸੰਕਟ ਦੇ ਵਕਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੰੁਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀਆਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

-ਹਰਕੰਵਲ ਕੰਗ
ਜਦੋਂ ਜੇਠ-ਹਾੜ੍ਹ ਦੀ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲੂਅ ਸਾਰੇ ਉਤਰੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕਾਈ ਨੂੰ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੋਵੇ ਵੀ ਕਿਉਂ ਨਾ, ਇਹ ਰੁੱਤ ਮੀਂਹ ਦੀ ਜੋ ਹੋਈ। ਕੋਈ ਬੱਦਲੀ ਅਚਾਨਕ ਵਰ੍ਹਦੀ ਜਾਂ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਪਾਸਿਓਂ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਘਟਾ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੱਦਲਾਾਂ ਦੀ ਗੜਗੜਾਹਟ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗਰਮੀ ਦੇ ਸਤਾਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਜੋਸ਼ ਤੇ ਨਵੀਂ ਉਮੰਗ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਛੀ ਚਹਿਕ ਉਠਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸਾਉਣ

-ਕਮਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਸਕਸੈਨਾ
ਜੋ ਲੋਕ ਅੱਜ ਤੱਕ ਬਰਖਾਸਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ, ਉਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਲੈਣ, ਅਜੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਰਖਾਸਤੀ ਰੂਪੀ ਰਤਨ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਨੌਕਰੀ ਰੂਪੀ ਤਾਜ ਦੀ ਚਮਕ ਅਧੂਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ ਦਸ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ਪੰਜ ਵਜੇ ਤੱਕ ਕਲਮ ਜਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਮਾਊਸ ਘਸੀਟ ਕੇ ਆਪਣਾ ਫੰਡ, ਗ੍ਰੈਚੂਟੀ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਬਿਨਾਂ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਅੱਧੀ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਸੁਖ ਨਸੀਬ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦੈ। ਬਰਖਾਸਤਗੀ ਲਈ ਭਿ੍ਰਸ਼ਟਾਚਾਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਬਰਖਾਸਤ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਭਿ੍ਰਸ਼ਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਦੇ-ਕਦੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਲੋਕ ਵੀ ਬਰਖਾਸਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਰਖਾਸਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵੀ

-ਜੀ ਪੀ ਐੱਸ ਵਿਰਕ
ਸੰਨ 1962 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਜੰਗ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਨਫਰੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਕਟਕਾਲੀਨ ਕਮਿਸ਼ਨਡ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਟਰੀ ਦੀ ਬੇਸਿਕ ਟਰੇਨਿੰਗ ਦੇਣੀ ਤੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਵਲੰਟੀਅਰ ਬਣ ਕੇ ਲੜੇ, ਕੁਝ ਕੁ ਨੂੰ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਲਿਆ ਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਘਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ 1963 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਕਟਕਾਲੀਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਕੇ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਵਿਸ