ਕਾਹਿਰਾ, 2 ਫਰਵਰੀ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ): ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਜਾਰਡਨ ’ਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਮਿਸਰ, ਜਾਰਡਨ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਕਤਰ, ਫਲਸਤੀਨੀ ਅਥਾਰਟੀ ਅਤੇ ਅਰਬ ਲੀਗ ਨੇ ਇਕ ਸਾਂਝਾ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿਤਾ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜਾਰਡਨ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਉਹ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਬੇਘਰ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਲੈਣ ਤਾਂ ਜੋ ‘ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਸਕੀਏ।’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ 23 ਲੱਖ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਅਸਥਾਈ ਜਾਂ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਕੁੱਝ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜੰਗ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ’ਚ ਤਬਾਦਲੇ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਉਠਾਇਆ ਸੀ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਹਮਾਸ ਨਾਲ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ 15 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮਲਬੇ ਨਾਲ ਭਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਰਬ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਖਤਰਾ ਹਨ, ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਹੋਂਦ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਬਿਆਨ ਮਿਸਰ, ਜਾਰਡਨ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਅਤੇ ਕਤਰ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਸੰਪਰਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਕ ਸੀਨੀਅਰ ਫਲਸਤੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੁਸੈਨ ਅਲ-ਸ਼ੇਖ ਅਤੇ ਅਰਬ ਲੀਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਹਿਮਦ ਅਬੁਲ-ਗੈਤ ਦੀ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿਚ ਹੋਈ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ।
ਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੋ-ਰਾਜ ਹੱਲ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ’ਚ ਨਿਆਂਪੂਰਨ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀ ਅਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਰਹਿਣ।
ਜਾਰਡਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਯਮਾਨ ਸਫਾਦੀ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ‘ਦ੍ਰਿੜ ਅਤੇ ਅਟੱਲ’ ਹੈ। ਫਿਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਜਾਰਡਨ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦੇਵੇਗਾ। ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਜਾਰਡਨ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਮਦ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਘਰਸ਼ਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ’ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ।