-ਹਰਕੀਰਤ ਕੌਰ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਤਿੰਮ ਪੜਾਅ ਵਜੋ ਬਣੀ ਯਾਦਗਾਰ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਕੋਰੀਡੇਰ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਅਮਨ ਤੇ ਸ਼ਾਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਥੇ ਸਿੱਖ ਆਪਣੇ ਰੂਹਾਨੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬਾਨੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਬਣੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਰਿਵਾਇਤਾ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪਾਠ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਜ਼ਰਤ ਬਾਬਾ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਮਜਾਰ ਉੱਤੇ ਸਜਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਕਿਰਤ ਕਰੋ, ਨਾਮ ਜਪੋ ਤੇ ਵੰਡ ਛਕੋ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਬੇ ਦੇ ਉਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ `ਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਕੇ ਰਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਰੋਜ਼ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਯਾਤਰੀ ਕੋਰੀਡੋਰ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਧਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋ ਵੀ ਸੈਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਆ ਕੇ ਸਿੱਖ ਮੁਸਲਿਮ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਕੋਰੀਡੋਰ ਦਾ ਸੁਫਨਾ ਤਾਂ ਉਸੇ ਦਿਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਰਨਲ ਬਾਜਵਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਚਹੇਤੇ ਆਗੂ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦਿਨ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸੌਂਹ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਬੇਸ਼ਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੇ ਘਾਗ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਜੱਫੀ ਨੂੰ ਕਈ ਨਾਮ ਦਿੱਤੇ, ਪਰ ਇਹ ਜੱਫੀ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਕਰ ਗਈ। 9 ਨਵੰਬਰ 2019 ਦਾ ਦਿਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਖਾਸਕਰ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਬੇਹਦ ਖਾਸ ਦਿਨ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੁਨੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਸੁਫਨੇ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿਚ ਬਦਲਦਾ ਦੇਖਿਆ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨਾਬ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਇਸ ਪਹਿਲ ਕਦਮੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਲਾਹਿਆ। ਅੱਜ ਵੀ ਸਿੱਖ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦਿੱਲ ਵਿੱਚੋ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਸਲਾਮਤੀ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਹੀ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ।
ਜਿਵੇ ਯਾਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋ ਤੈਨਾਤ ਬੀਬੀ ਪੂਰੋ ਕੌਰ ਅਤੇ ਅਦਲੀਪ ਕੌਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਕਹਿ ਕੇ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਬੀਬੀਆਂ ਦਰਸ਼ਨੀ ਡਿਉਂਢੀ `ਤੇ ਖੜੋ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਤੇ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਮਜਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਮ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਦੀ ਗਲ, ਸਿੱਖ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂ ਫਿਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਮਜਾਰ ਤੇ ਸਿਜਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਨਮਸ਼ਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਬਾਬੇ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਹੈਡ ਗ੍ਰੰਥੀ ਗਿਆਨੀ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਉਥੋ ਦੇ ਲੋਕ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲ ਤੋ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਥੇ ਜੰਗਲ ਸੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਪਰਿੰਦੇ ਹੀ ਇਸ ਸਥਾਨ `ਤੇ ਆ ਕੇ ਆਪਣੀ ਚਹਿਚਹਾਹਟ ਹੀ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਭਾਰਤੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋ ਆਏ ਯਾਤਰੂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸੈਲਫੀਆਂ ਲੈਦੇ ਹਨ। ਦੇਖ ਕੇ ਲਗਦਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਹ ਦੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ। ਇਉਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪਰਵਾਰ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਮਿਲਿਆ ਤੇ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖ-ਸੁਖ ਸਾਂਝੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋ ਆਈਆਂ ਬੁਰਕਾਧਾਰੀ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਪਾਸੇ ਵੱਲੋਂ ਗਈਆਂ ਬੀਬੀਆਂ ਬੜੇ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਕਿ ਇਨਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਆਪਣਾ ਵਿਰਸਾ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਹੋਣ ਤਕ ਯਾਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਥੇ ਜੋ ਕਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਉਹ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੁਕਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।