-ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸ਼ਿੰਗਾਰਾ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਅੱਜ ਸੱਤ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬੇਕਾਬੂ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਚੂਲਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੁੰ ਵੱਡੇ ਲੰਬੜਦਾਰ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਘੋਗਾ ਚਿੱਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੈਰੀਂ ਆਉਣਾ ਤਾਂ ਦੂਰ, ਪੈਰਾਂ ਭਾਰ ਬੈਠ ਸਕਣਾ ਵੀ ਬੜਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਇਟਲੀ ਤੋਂ ਯੂ ਕੇ ਵਰਗੇ ਉਤਮ ਦਰਜੇ ਦੀਆਂ 

-ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤੀਮਾਨ
ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅਮਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਆਪ ਵੀ ਅਮਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਥਾਹ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ, ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੋਣਾ, ਬੋਲੀ ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਸ ਹੋਣਾ, ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਪੂਰੀ ਕਾਇਮ ਹੋਣੀ, ਲਗਨ ਹੋਣੀ, ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਾ ਅੱਕਣਾ ਨਾ ਥੱਕਣਾ, ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਹੌਸਲਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਇਨਸਾਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵੀ ਖੱਟਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਚਾਨਣ ਦਾ ਵਣਜਾਰਾ ਵੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਹ ਸਦਾ ਲਈ 

-ਦੀਪਕ ਜਲੰਧਰੀ
ਕਰਾਚੀ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਉੱਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਪਾਬੰਦੀ ਸ਼ੁਦਾ ਬਲੋਚ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਨੇ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡਾਂ, ਇੱਕ ਪੁਲਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਅਤੇ ਚਾਰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਸਮੇਤ 11 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਵਰਨਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਉਕਤ ਬਾਗੀ ਧੜਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਬਲੋਚਾਂ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਿੰਸਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰ ਕੇ ਦੁਨੀਆ

-ਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ
ਸਾਲ : 2025 ਵਿੱਚ ਸੀਨ ਏਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ ਨਾਸਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਸਾਹ ਰੋਕੀ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਅੱਜ ਲੈਂਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੁੱਖੀ-ਸਾਂਦੀਂ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯਾਨ ਦਾ ਕੈਪਟਨ ਮਿਸਟਰ ਕੁੱਕ ਨਾਸਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ :

-ਜਤਿੰਦਰ ਪਨੂੰ
ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਅਜੋਕੀ ਨੀਤੀ ਜਿੰਨੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਚੁਭਦੀ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਚੁਭਦੀ। ਜਦੋਂ ਸਵਾਲ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਬਜਾਏ ਡੰਗ ਟਪਾਊ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਖ ਰੇਖਾ ਉਲੰਘਣ ਅਤੇ ਝੜਪ ਹੋਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੀਹ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਓਨਾ ਹੀ ਗੁੱਸਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਆਉਣਾ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿੰਨਾ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ 

-ਸੁਰਜੀਤ ਭਗਤ
ਘਰ (ਰਸੋਈ) ਦੇ ਕੰਮਾਂ 'ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਦੇ ਚਾਹ ਤੱਕ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੀ। ਅਸਲ 'ਚ ਕਦੇ ਲੋੜ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਈ ਤੇ ਨਾ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨ 'ਚ ਕਦੇ ਕੋਈ ਇੱਛਾ ਪੈਦਾ ਹੋਈ।

-ਨਿਰਮਲ ਜੌੜਾ
ਪਿੱਛੇ ਜਿਹੇ ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਸੰਪੂਰਨ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਫੋਲਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕਿਤਾਬ ਮਿਲੀ ‘ਸਾਦੇ ਵਿਆਹ ਸਾਦੇ ਭੋਗ, ਨਾ ਕਰਜ਼ਾ ਨਾ ਚਿੰਤਾ ਰੋਗ।’ ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵੱਲੋਂ ਛਾਪੀ ਗਈ ੳਥੈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਧਾਂ ਰਾਹ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਡਾਕਟਰ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ‘ਵਿਖਾਵੇ ਤਿਆਗੀਏ, ਸਾਦਗੀ ਅਪਣਾਈਏ’ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਿਖਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੱਧ ਰਹੇ ਵਿਖਾਵਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰੂ ਅਸਰ ਅਤੇ ਸਾਦਗੀ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਮਿਸਾਲਾਂ ਸਮੇਤ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਪੱਤਰਕਾਰੀ 

-ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਸ਼ੰਕਰ
ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਾਊਸ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਖਾਲੀ 61 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਜੇਤੂਆਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਦਨ ਲਈ 19 ਜੂਨ ਨੂੰ 10 ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਹੋਈਆਂ 19 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਸਿਰੇ ਚੜ੍ਹੀਆਂ। ਬਾਕੀ 42 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਚੋਣ ਬਿਨਾਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹੋਈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ 19 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਅੱਠ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਜਦ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਸਕੀ। ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 244 ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵਧ ਕੇ 86 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 41 ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

-ਗੋਵਰਧਨ ਗੱਬੀ
ਸਿਆਣੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਹੀਰੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਤੇ ਮੁਲੰਕਣ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਜੌਹਰੀ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਾਡੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੀਰੇ-ਨੁਮਾ ਲੋਕ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਕਦੇ ਪਛਾਣ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਪਛਾਣ ਹੋ ਵੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੌਹਰੀ ਦੀ ਮਾੜੀ ਤੇ ਸੌੜੀ ਨੀਤ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਹੀ ਮੁਲੰਕਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। 

-ਡਾ. ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਗਪਾਲ
ਗੱਲ 1984 ਦੀ ਹੈ। ਉਨੀਂ ਦਿਨੀਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਪਰਵਾਰ ਮੋਗੇ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਕੋਕਰੀ ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਨ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪਿੰਡ ਆਉਂਦਾ, ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨ ਆ ਜਾਂਦੇ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਡੇਰਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਕਾਕਾ, ਪਿੰਡ ਲਈ ਵੀ ਕੁਝ ਕਰੋ।''