-ਨਿਰਮਲ ਗੁਪਤਾ
(ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਦ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਵਿਅੰਗ)
ਮੈਂ ਗ੍ਰੀਨ ਟੀ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦਾ। ਨਹੀਂ ਪੀਂਦਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦਾ। ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਖਾਸ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਜਸੀ ਮੰਤਵ ਹੈ। ਚਾਹ ਅਤੇ ਟੀ ਵਿੱਚ ਬੜਾ ਫਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚਾਹ ਐਵੇਂ ਪੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀ ਪੀਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਡੂੰਘੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੁੰਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਕੋਈ ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਗ੍ਰੀਨ ਟੀ ਨਹੀਂ ਪਾਂਦਾ। ਚਾਹ-ਸ਼ਾਹ ਤਾਂ ਚੱਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਵੱਧ ਹੈ ਤਾਂ ਚਾਹ। ਤਰਕ ਇਹ ਕਿ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਗਰਮੀ ਦੂਰ ਭੱਜਦੀ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਸਰਦ ਹੈ ਤਾਂ ਚਾਹ ਪੀਣ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਹੀ। ਵਿਰੋਧਾਭਾਸੀ ਤਾਪ ਵਿੱਚ ਤਪ ਕਰ ਕੇ ਆਨੰਦ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਮਸ ਵਾਟ ਨੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਥਾਹ ਪਾਈ। ਉਹ ਕੇਤਲੀ ਵਾਲਾ ਕਿੱਸਾ ਤਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਹੀ ਯਾਦ ਹੈ।
ਗ੍ਰੀਨ ਟੀ ਨੂੰ ਪੀਣ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਸ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਨਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਵਿਧਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਕੌੜੀ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਇਕਦਮ ਕੌੜੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਹ ਸਰੋਕਾਰੀ ਜੀ ਦੀ ਵਿਚਾਰਕੀ ਵਰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਹੁੰਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਅੱਵਲ ਦਰਜੇ ਦਾ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਦ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਬਾਂਦਰ ਲਈ ਅਦਰਕ ਦਾ ਸਵਾਦ। ਜਿਵੇਂ ਹੋਛੇ ਲਈ ਤਿੱਤਰ। ਜਿਵੇਂ ਨਿਪਟ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਦੇ ਵਿੱਚੋ-ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਬੰਦਨਵਾਰ। ਜਿਵੇਂ ਕੇਸਰੀ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਹਰੇ ਸ਼ੇਡਸ ਦੀ ਝਲਕ। ਜਿਵੇਂ ਤੁਕਬੰਦੀ ਕੋਸ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇਬਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਮੁਹਾਂਦਰਾ। ਇਸ ਦਾ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰਸਾ-ਸਵਾਦਨ ਉਹੀ ਕਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਕੌੜੇਪਣ ਵਿੱਚ ਕਸੈਲੇਪਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤਮਾਮ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਟੇਸਟ ਵੀ ਪਾਰ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਗ੍ਰੀਨ ਟੀ ਸਮਰਥਕ ਅਲਟਰਾ ਲਿਬਲ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਮੋਵੇਸ਼ ਕੱਟੜ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਗੱਲੀਂ-ਬਾਤੀਂ ਹਰ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਘੁਪ ਹਨੇਰੇ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਿੱਚ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਜੰਗਲੀ ਪਸ਼ੂ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਦਬੋਚ ਕੇ ਲਿਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਡਿਜੀਟਲ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਉਗਲਦੀ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਖੜੋ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਕੈਸ਼ਲੈਸ ਹੋਣ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਮਾਰਨਿੰਗ ਵਾਕ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਉਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਦਿਨ ਚੜ੍ਹੇ ਤੱਕ ਚਾਦਰ ਤਾਣ ਕੇ ਨੀਂਦ ਦਾ ਲੁਤਫ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਉਹ ਜੋ ਗ੍ਰੀਨ ਟੀ ਦੇ ਜ਼ਬਰਸਤ ਹਾਮੀ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਉਹ, ਜਿਹੜੇ ਟੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਚਾਹ, ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ੁਗਲ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ..ਤੇ ਹਾਂ ਯਾਦ ਆਇਆ, ਇੱਕ ਤੀਸਰਾ ਤਬਕਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਬਲੈਕ-ਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਤੰਤਰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕਤੰਤਰ ਤਾਂ ਖਤਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਇਸ ਗ੍ਰੀਨ ਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਡੂੰਘੇ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪ੍ਰੰਪਰਿਕ ਚਾਹ ਪ੍ਰੇਮੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਮਾਸ਼ਬੀਨ ਕਿਸਮ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਜ਼ੀ ਨਸਲ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਬਿਜੀ ਬੀ ਵਿਦਆਊਟ ਬਿਜ਼ਨਸ। ਇਹ ਗ੍ਰੀਨ ਜਾਂ ਬਲੈਕ ਦੇ ਝੰਜਟ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਫਸਾਉਂਦੇ। ਅੱਤ ਦੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੁੱਧ-ਖੰਡ ਮਿਲੀ ਗਰਮਾ-ਗਰਮ ਚਾਹ, ਨਾਮਧਾਰੀ ਚਾਹ ਨੂੰ ਪਲੇਟ ਵਿੱਚ ਪਲਟ ਕੇ ਮਜ਼ੇ ਨਾਲ ਸੁੜਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚਾਹ ਪੀਣਾ ਵੀ ਕੀ ਪੀਣਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਸੁੜਕਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 500 ਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਤੱਕ ਨਾ ਸੁਣਾਈ ਦੇਵੇ।
ਮੈਂ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਾਹ ਵੱਲ ਨਿਰਪੱਖ ਭਾਵ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਣ ਜਾਂ ਨਾ ਪੀਣ ਪਿੱਛੇ ਮੇਰੀ ਕੋਈ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨਹੀਂ। ਗੱਲ ਸਿੰਗਲ ਮਾਲਟ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਮਾਮਲਾ ਜ਼ਰਾ ਹਟ ਕੇ ਹੋਣਾ ਸੀ।