ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ, 15 ਫਰਵਰੀ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਮਾਰਟਫੋਨ 'ਤੇ ਐਪ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੇਟੀਆਂ ਦੀ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਐਪਲ ਦੇ ਸਟੋਰ ਉਤੇ ਮੌਜੂਦ ਐਪ ‘ਅਬਸ਼ਰ' ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਲੋਕ ਇਹ ਪਤਾ ਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਦੀ ਔਰਤ ਮੈਂਬਰ ਕਿੱਥੇ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਜੇ ਏਅਰਪੋਰਟ 'ਤੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਏਗੀ। ਮਰਦ ਚਾਹੁੰਣ ਤਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਏਅਰਪੋਰਟ 'ਤੇ ਬਾਰਡਰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਐਪ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਐਪਲ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਐਪ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਹਿਣ ਉਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਹ ਐਪ ਗੂਗਲ ਪਲੇਅ ਸਟੋਰ 'ਤੇ 10 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਇਸ ਐਪ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦੀਆਂ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਦਿੱਕਤ ਖੜ੍ਹੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਥੋਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਘਰ ਦੇ ਮਰਦ ਮੈਂਬਰ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਮਰਦ ਨੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਐਪ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਐਪਲ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਵਿਰੋਧੀ ਹੋਣ ਅਤੇ ਲਿੰਗਭੇਦ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਮਨੈਸਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਐਪ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਘੱਟ ਕਰੇਗਾ, ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਏਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਏ। ਐਪਲ ਦੇ ਸੀ ਈ ਓ ਟਿਮ ਕੁਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਹਲ ਕੱਢਣਗੇ।
ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ 75 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਓਥੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਕਰਾਈਮ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਣਾਏ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦਾ ਫੋਨ ਚੈੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ 86 ਲੱਖ ਹਰਜਾਨਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।