ਲੰਡਨ, 6 ਜੁਲਾਈ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦੀ ਵਧਦੀ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਜੰਗ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ 'ਚ ਸਰਦ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵ ਪੂਰਨ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਿਆਸੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਾਇਨਾਤੀ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਦਬਦਬਾ ਮੁੜ ਕਾਇਮ ਕਰੇਗੀ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਵੀ ਸਵੇਜ਼ ਨਦੀ ਨੇੜੇ ਆਪਣੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਮਾਂਡੋ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ੌਜੀ ਗੁਆਮ, ਹਵਾਈ, ਅਲਾਸਕਾ, ਜਾਪਾਨ ਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 'ਚ ਫ਼ੌਜੀ ਅੱਡਿਆਂ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮੱਚ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਨਿਕੇਈ ਏਸ਼ੀਅਨ ਰਿਵਿਊ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪਹਿਲ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਸੀਤ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਯਕੀਨ ਸੀ ਕਿ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਫੌਜ ਨੂੰ ਯੂਰਪ 'ਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਸੰਨ 2000 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਧਿਆਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਤਵਾਦ ਉਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਇਰਾਕ ਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਛੇੜੀ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਰਾਬਰਟ ਓ ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਲੇਖ 'ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਤੇ ਰੂਸ ਆਦਿ ਦੋ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਆਪਣੇ 34500 ਫੌਜੀ ਘਟਾ ਕੇ 25000 ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ 9500 ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ 'ਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇੱਕ ਫ਼ੌਜੀ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਭੇਜੇ ਜਾਣਗੇ।
ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ 'ਚ ਤਿੰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਤਬਦੀਲੀ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਯੂਰਪ ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਏਸ਼ੀਆ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਜੰਗ ਦੀ ਥਾਂ ਸਮੁੰਦਰ ਅਤੇ ਹਵਾ 'ਚ ਜੰਗ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤੀਸਰਾ, ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ 'ਤੇ ਖ਼ਰਚ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੇਲ ਲਈ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਤੇਲ ਇਥੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ 1987 'ਚ 184000 ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕ ਏਸ਼ੀਆ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ 'ਚ ਸਨ, ਪਰ ਸਾਲ 2018 'ਚ ਇਹ ਘਟ ਕੇ 131000 ਹੋ ਗਏ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਸਨ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਨਾਲ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਬਰਤਾਨੀਆ, ਜਿਹੜਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹੈ, ਚੀਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਰੱਖਣ, ‘ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ' ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤੇ ਸਵੇਜ਼ ਨਦੀ ਨੇੜੇ ਹੋਰ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਕੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਨੱਥ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।