ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 24 ਫਰਵਰੀ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਵਪਾਰ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ 2018-19 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ 87.95 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਦੋ ਪੱਖੀ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਵਪਾਰ 87.07 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 2019-20 'ਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਵਪਾਰ 68 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਵਪਾਰ 64.96 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਹੈ ਕਿ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਵਿਹਾਰ ਬਣਿਆ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਆਰਥਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਮਾਹਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਸੁਤੰਤਰ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (ਐੱਫ ਟੀ ਏ) ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਵਪਾਰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਕਸਪੋਰਟ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਅਜੇ ਸਹਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਐੱਫ ਟੀ ਏ ਭਾਰਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤੀ ਮਾਲ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਅਤੇ ਬਰਾਮਦ ਦੋਵੇਂ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕ ਿਚੀਨ ਨਾਲ ਦਰਾਮਦ-ਬਰਾਮਦ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚੋਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਝੁਕਾਅ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸਾਲ 2018-19 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ 53.56 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਭਾਰਤ 16.85 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਪਾਰ ਲਾਭ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਸੀ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ 2013-14 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2017-18 ਤੱਕ ਚੀਨ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਦਰਜਾ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਸੀ।