ਪੋਰਟ ਮੋਸਰਬੀ, 12 ਦਸੰਬਰ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿਚ ਟਾਪੂ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਪਾਪੂਆ ਨਿਊਗਿਨੀ (ਪੀ ਐਨ ਜੀ) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਵਿਚ 23 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਆਏ ਨਤੀਜੇ ਵਿਚ ਇਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪੀ ਐਨ ਜੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰੀ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਲਈ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਦੇਸ਼ ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਰੈਫਰੈਂਡਮ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਰਟੀ ਆਹਰਨ ਨੇ ਬੁਕਾ (ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ) ਵਿਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ 1,81,067 ਵਿਚੋਂ 98 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਲਈ ਵੋਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਸਿਰਫ 3,043 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਕੀਤੀ। ਆਹਰਨ ਨੇ ਸਾਰੇ ਪੱਖ ਨਤੀਜੇ ਮੰਨਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਵੋਟ ਤੁਹਾਡੀ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਇਤਿਹਾਸ ਤੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕਲਮ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਰੈਫਰੈਂਡਮ ਨੂੰ ਪਾਪੂਆ ਨਿਊਗਿਨੀ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਥੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਪੱਖ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੋਰਟ ਮੋਸੇਰਬੀ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਰਹੇਗਾ। ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਪਾਪੂਆ ਨਿਊਗਿਨੀ ਦਾ ਸੂਬਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਲੋਕ ਖੁਦ ਨੂੰ ਪੀ ਐਨ ਜੀ ਤੋਂ ਸੁਤੰਤਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਫ੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਖੋਜ ਕਰਤਾ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਪੀ ਐਨ ਜੀ ਦੇ 1975 ਵਿਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੀ ਐਨ ਜੀ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ। ਇਹ ਵੋਟਿੰਗ 2001 ਦੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।ਸਾਲ 2001 ਵਿਚ ਪੀ ਐਨ ਜੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਵਾਸਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਵਿਚ ਹਿੰਸਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੰਗੁਨਾ ਵਿਚਲੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤਾਂਬੇ ਦੀ ਖਾਨ ਸੀ। 1988 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1998 ਤੱਕ ਕਰੀਬ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਬੋਗਨਵਿਲੇ ਵਿਚ ਲੜਾਕਿਆਂ, ਪਾਪੂਆ ਨਿਊਗਿਨੀ ਫੌਜ ਤੇ ਕਿਰਾਏ ਉੱਤੇ ਲਏ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫੌਜੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ।