-ਅੰਜੂ ਅਮਨਦੀਪ ਗਰੋਵਰ
ਉਹ ਤਾਂ ਹਰ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਨੇ।
ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਿਹੜੇ ਮੁਸਕਰਾਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਨੇ।
ਉਹੀ ਬਣਦੇ ਨੇ ਰਾਂਝਾ-ਹੀਰ, ਸੱਸੀ-ਪੰੁਨੂੰ ਵਰਗੇ,
ਜੋ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਵਫਾਦਾਰੀ ਨਿਭਾਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਨੇ।
ਕੋਈ ਜੀਵੇ, ਮਰੇ ਕੋਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ,
ਜੋ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ਉਤੇ ਨਚਾਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਨੇ।
ਰਤਾ ਕੁ ਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਵੀ ਛਪਾਉਂਦੇ ਨੇ ਖਬਰ ਨੇਤਾ,
ਉਹ ਦਾਨੀ ਹੋਣ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਕਮਾਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਨੇ।
ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਦੇ ਕਰਦੇ ਉਹ ਸੂਲੀ ਚੜ੍ਹਨ ਦੇ ਵੇਲੇ,
ਜੋ ‘ਅੰਜੂ’ ਮੌਤ ਦੀ ਖਿੱਲੀ ਉਡਾਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਨੇ।
ਕਾਲੀ ਰੁੱਤ ਦਾ ਬਿਰਹੜਾ
-ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦਾਊਂ
ਤੁਰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਨੇ
ਘਰਾਂ ਦੇ ਵਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ
ਇਸ ਚੰਦਰੀ ਰੁੱਤ ਤੋਂ
ਆਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਬੇਲੀ
ਵਿੱਛੜ ਹੈ ਜਾਂਦਾ
ਦਿਲ ਹੁੰਦਾ ਬੜਾ ਹੀ
ਉਦਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਸੋਗੀ ਖਬਰ ਸੁਣ ਜਦੋਂ
ਤੱਕੇ ਸਿਵੇ ਬਲਦੇ
ਮੂੰਹ ਦੇਖਣ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ
ਪਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਗਲਵੱਕੜੀ ਪਾਉਣ ਲਈ
ਅਹੁਲਦੇ ਸੀ ਕਦੇ,
ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ `ਚੋਂ ਗੱਲ ਨਾ ਹੋਈ
ਖਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਪਿੰਡ, ਸ਼ਹਿਰ, ਨਗਰ ਸਭ
ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਲਗਦੇ
ਦੇਣ ਨਾ ਆਵੇ ਕੋਈ
ਧਰਵਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਇਸ ਯੁੱਗ ਦਾ ਵੀ
ਅੰਤ ਹੋ ਜਾਣਾ ਆਖਰ
ਬੰਦੇ ਦਾ ਬੰਦੇ `ਤੇ ਰਿਹਾ ਨਾ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਲੋਭ, ਕੂੜ, ਦਰਿੰਦਗੀ ਦੀ
`ਨੇਰੀ ਚੜ੍ਹੀ ਅਸਮਾਨੀ
ਸਮੇਂ ਦਾ ਰਥਵਾਨ ਬਣੇ ਨਾ
ਦਾਸ ਕੀ ਕਰੀਏ।
ਚਲੋ ਚਲੀ ਦਾ ਹੈ ਮੇਲਾ
ਕੂੰਜਾਂ ਕੁਰਲਾਂਦੀਆਂ ਅੰਬਰੀਂ
ਸਰਬੱਤ ਦੇ ਭਲੇ ਦੀ
ਅਰਦਾਸ ਹੀ ਕਰੀਏ।
ਗ਼ਜ਼ਲ
-ਬਲਜੀਤ ਪਾਲ ਸਿੰਘ
ਮੇਰੇ ਮਹਿਰਮ ਸੋਹਣੇ ਮੰਜ਼ਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ
ਜਦ ਵੀ ਤੈਨੂੰ ਸੁਫਨੇ ਅੰਦਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ।
ਤੈਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਜਾਪੇ ਏਦਾਂ ਹਰ ਵੇਲੇ
ਕੋਈ ਦਿਲਕਸ਼ ਤੀਰਥ ਮੰਦਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ।
ਖਹਿੰਦੇ ਲੀਡਰ ਵੇਖਾਂ ਸੰਸਦ ਅੰਦਰ ਜੇ
ਮਰਿਆ ਹੋਇਆ ਪਰਜਾ ਤੰਤਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ।
ਲੋਕਾਂ ਖਾਤਰ ਜੋ ਵੀ ਨੀਤੀ ਬਣਦੀ ਹੈ
ਓਹਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਗੜੇ ਯੰਤਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ।
ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਹੀ ਲੁੱਟਣ ਵਾਲਾ ਹਰ ਹੀਲੇ
ਬਾਬੇ ਮਾਰਨ ਜਿਹੜਾ ਮੰਤਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ।
ਪੌਣਾਂ ਅੰਦਰ ਬਦਬੂ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ
ਖ਼ਾਰਾ ਪਾਣੀ ਧਰਤੀ ਬੰਜਰ ਵੇਖਾਂ ਮੈਂ।
ਗ਼ਜ਼ਲ
-ਪਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਜ਼ੀਜ਼
ਤੂੰ ਕੀ ਸੁਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਰੇ,
ਸੁਰ ਮਿਲਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਗੀਤ ਨੂੰ ਮੈਂ,
ਗੁਣਗੁਣਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਹੋਰ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ
ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਜਿਵੇਂ ਦਾ ਹੈ ਤਿਵੇਂ,
ਵਿੱਛੜ ਕੇ ਤੈਥੋਂ ਮੈਂ ਬੱਸ,
ਹੱਸਣਾ ਹਸਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਅੱਜ ਨਹੀਂ ਪਲਕਾਂ `ਤੇ ਜੁਗਨੂੰ
ਜਗਮਗਾਉਂਦੇ ਕਿਸ ਲਈ?
ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅੱਜ ਉਹ ਮੈਨੂੰ,
ਯਾਦ ਆਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਜਿਸ `ਤੇ ਤੇਰਾ ਨਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਸੀ,
ਉਹ ਇੱਕ ਲਕੀਰ,
ਮੇਰਿਆਂ ਹੱਥਾਂ `ਚ ਰੱਬ ਸ਼ਾਇਦ
ਬਣਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਵਕਤ ਹੈ ਦਿਨ ਦੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ,
ਫਿਰ ਵੀ ਕਾਲੀ ਰਾਤ ਕਿਉਂ,
ਹਾਂ ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ
ਜ਼ੁਲਫਾਂ ਹਟਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਵੇਖ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਚਿਹਰੇ ਦਾ
ਖਿੜਿਐ ਬਾਗ ਜੋ,
ਲੋਕੀਂ ਭੈੜਾ ਜਾਪਦੈ ਤੀਲੀ
ਲਗਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਤੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ `ਚ ਪਾ ਕੇ ਅੱਖਾਂ
ਕੀ ਮੈਂ ਵੇਖਿਆ
ਹਾਲ ਅਪਨੇ ਦਿਲ ਦਾ ਮੈਂ
ਤੈਨੂੰ ਸੁਣਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਦਿਲ ਦੇ
ਅਸਮਾਨੀ ਨਹੀਂ ਤਾਰੇ ਖਿੜੇ,
ਚੰਨ ਮੇਰਾ ਜਾਪਦੈ,
ਮੈਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਜਦ ਤੋਂ ਟੁੱਟਿਐ ਕੌਲ,
ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਯਾਰੀ ਦਾ ‘ਅਜ਼ੀਜ਼’
ਉਸ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਮੈਂ ਕੋਈ ਵਾਅਦਾ
ਨਿਭਾਉਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ।
ਗ਼ਜ਼ਲ
-ਕਲਿਆਣ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰੀ
ਸਮਝ ਨਾ ਆਉਂਦੀ ਕਿੱਦਾਂ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਆਪ ਬਚਾਏ
ਰਹਿਬਰ ਤੇ ਰਾਹਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਾ ਜਦ ਰਹਿ ਜਾਏ।
ਜਿਸ ਦੇ ਕੋਟ `ਤੇ ਸਜਿਆ ਹੋਵੇ ਖਿੜਿਆ ਫੁੱਲ ਗੁਲਾਬੀ,
ਹੋ ਸਕਦਾ ਏ ਹੇਠਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕੰਡੇ ਹੋਣ ਛੁਪਾਏ।
ਅੰਬਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲਾਉਂਦੇ ਹੁਣ ਤਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਥੋਹਰਾਂ ਲੋਕੀਂ,
ਕਿੱਥੇ ਬਹਿ ਕੇ ਕੋਇਲ ਆਪਣੇ ਗੀਤ ਸੁਰੀਲੇ ਗਾਏ।
ਗੈਰਾਂ ਤੇ ਹਮਸਾਇਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਰਿਹਾ ਨਾ ਕੋਈ,
ਹਮਸਾਇਆਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਰਹੇ ਨੇ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਹਮਸਾਏ।
ਮਜ਼੍ਹਬਾਂ ਦੀ ਹੋ ਗਈ ਮਿਲਾਵਟ ਹਰ ਇੱਕ ਬੰਦੇ ਅੰਦਰ,
ਹੁਣ ਨਾ ਕੋਈ ਖਾਲਸ ਬੰਦਾ ਕਿਧਰੇ ਨਜ਼ਰੀਂ ਆਏ।