ਪੰਜਾਬੀ ਪੋਸਟ ਸੰਪਾਦਕੀ

ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੰਦੂਕ ਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਗੋਲੀ, ਮੂੰਹ ਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਗੱਲ ਕਦੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਅੱਜ ਕੱਲ ਜੋ ਹਾਲਾਤ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਅਖਾਣ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਜੋੜੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਲਿਬਰਲ ਖੇਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਠੀ ਹਰ ਆਵਾਜ਼ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਨੋਂ ਨਹੀਂ ਟਲ ਰਹੀ। ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਅਜੀਬ ਦਿਨ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਨਿੱਤ ਦਿਨ ਰਮਾਇਣ ਦਾ ਪਾਠ ਚੇਤੇ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਘਰ ਦਾ ਭੇਤੀ ਹੀ ਲੰਕਾਂ ਢਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੋਡੀ ਵਿਲਸਨ ਰੇਬਲਡ, ਜੇਨ ਫਿਲਪੌਟ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਬਿੱਲ ਮੋਰਨੂ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਪਿ੍ਰੰਸੀਪਲ ਸਕੱਤਰ ਜੇਰਾਲਡ ਬੱਟਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਸਮੇਤ ਜੋਰ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਲਿਬਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਤੋਂ ਨਵੀਆਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। 

ਹਾਲੇ ਇਹ ਆਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਉਥਲ ਪੁਥਲ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋਡੀ ਵਿਲਸਨ ਅਤੇ ਜੇਨ ਫਿਲਪੌਟ ਦਾ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਥਾਨ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਉਸਨੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੀਵੀ ਕਾਉਂਸਲ ਕਲਰਕ ਮਾਈਕਲ ਵਰਨਿੱਕ ਨਾਲ 19 ਦਸੰਬਰ 2018 ਨੂੰ ਹੋਈ ਫੋਨ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਰੀਲੀਜ਼ ਕਰਕੇ ਸਮੂਹ ਲਿਬਰਲ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੁਬਾਰਾ ਝੂਠ ਦੇ ਕਟਿਹਰੇ ਵਿੱਚ ਖੜਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਸਟਮ ਜੋ ਆਪੂੰ ਘੜੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਊਠ ਦੇ ਬੁੱਲ ਵਾਗੂੰ ਥੱਲੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਡਿੱਗਣ ਦੇ ਰਿਹਾ ਕਿ ਐਸ ਐਨ ਸੀ ਲਾਵਾਲਿਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਾਬਕਾ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮਹਾਨ-ਭਿਆਨਕ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਦੇ ਰੀਲੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਉਸ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਪੁੱਜ ਗਈ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਮਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਲਵਾਰਾਂ ਨਹੀਂ ਸਮਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਭਾਵ ਹੁਣ ਜਾਂ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਲਿਬਰਲ ਲੀਡਰ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਜਾਂ ਜੋਡੀ ਵਿਲਸਨ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਅਗਲੇ ਦੋ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੋਣਗੇ।

 ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪਿ੍ਰੰਸੀਪਲ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਕਰਕੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਜੇਰਾਰਲ ਬੱਟਸ ਨੇ ਕੱਲ ਕੁੱਝ ਈ ਮੇਲਾਂ, ਟੈਕਸਟ ਮੈਸੇਜ ਆਦਿ ਪਾਰਲੀਮਾਨੀ ਜਸਟਿਸ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਭਖਦਾ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਜੋਡੀ ਵਿਲਸਨ ਵੱਲੋਂ ਰੀਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਮੋੜਵਾਂ ਵਾਰ ਆਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲਿਬਰਲ ਬਹੁਮੱਤ ਨਾਲ ਲੈਸ ਜਸਟਿਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰ ਐਂਥੋਨੀ ਹਾਊਸਫਾਦਰ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਈਮੇਲਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟ ਮੈਸੇਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੋ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਫਰੈਂਚ ਵਿੱਚ ਉਲੱਥਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਤਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਰਾਰਡ ਬੱਟਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਲਿਬਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕੋਈ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਭਰਿੰਡਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਖੱਖਰ ਹੋਰ ਫਰੋਲਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਹੈ?

 ਖੇਡ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ (sports psychology) ਵਿੱਚ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਆਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਟੀਮ ਹਾਰਨ ਲੱਗ ਪਵੇ ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਖਿਡਾਰੀ ਡਿੱਗੇ ਮਨੋਬਲ ਦੇ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਆਪਣੀ ਹੀ ਟੀਮ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਬੈਠਦੇ ਹਨ। ਹਾਕੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਲਫ ਗੋਲ ਕਰਨ ਲੈਣਾ ਇਸਦੀ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਹੋਰੀਂ ਅੱਜ ਕੱਲ ਇਸ ਮਨੋ-ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸਿ਼ਕਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਜਾਪਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਈਵੈਂਟ ਉੱਤੇ ਬੋਲਣ ਲਈ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਟਰੂਡੋ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ‘ਸਪੀਕਿੰਗ ਨੋਟਸ’ (speaking notes) ਦੇ ਕੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਜਿ਼ਹਨ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਹੇ। ਬੀਤੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਮੂਲਵਾਸੀ ਲਿਬਰਲ ਸਮਰੱਥਕ ਦੀ ਫੰਡ ਰੇਜਿ਼ੰਗ ਡਿਨਰ ਦੌਰਾਨ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਨੀ ਇਸ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਦਬਾਅ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਵਰਤਾਅ ਕਰਨਾ ਟਰੂਡੋ ਦੇ ਆਮ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

 ਜੇਰਾਰਡਲ ਬੱਟਸ ਵੱਲੋਂ ਦਾਖਲ ਕੀਤੀਆਂ ਈ ਮੇਲਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟ ਮੈਸੇਜ ਬਾਰੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਲੀਡਰ ਐਂਡਰੀਊ ਸ਼ੀਅਰ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਦਰੁਸਤ ਹੈ ਕਿ ਜਸਟਿਸ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਐਸ ਐਨ ਸੀ ਲਾਵਾਲਿਨ ਉੱਤੇ ਬਹਿਸ ਨੂੰ ਅਧੂਰਾ ਹੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਐਂਡਰੀਊ ਸ਼ੀਅਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਭਲੀਭਾਂਤ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਸ ਐਨ ਸੀ ਲਾਵਾਲਿਨ ਮੁੱਦੇ ਦਾ ਹੋਰ ਲਟਕਦਾ ਚਲੇ ਜਾਣਾ 13 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਹੋਰ ਘੱਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਐਂਡਰੀਊ ਸ਼ੀਅਰ ਨੂੰ ‘ਹੋਰ ਵੀ ਗਮ ਹਨ ਮੁੱਹਬਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾ’ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਲਿਬਰਲਾਂ ਦਾ ਸੁਆਲ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮਰਸੀਆ ਪੜਨ ਦੀ ਜੁੰਮੇਵਾਰੀ ਬਾਖੂਬੀ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ।