ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, 28 ਅਕਤੂਬਰ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਅਮਰੀਕੀ ਸਪੇਸ ਰਿਸਰਚ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਖੋਜ ਨਾਸਾ ਤੇ ਜਰਮਨ ਏਅਰੋਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਯੋਜਨਾ ਇਨਫਰਾਰੇਡ ਐਸਟ੍ਰੋਨਾਮੀ (ਐਸ ਓ ਐਫ ਆਈ ਏ-ਸੋਫੀਆ) ਲਈ ਸਟ੍ਰੈਟੋਸਫੇਰਿਕ ਲੈਬਾਰਟਰੀਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਐਡਮਿਨਿਸਟ੍ਰੇਟਰ ਜਿਮ ਬ੍ਰਿਡੇਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ‘ਅਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੋਫੀਆ ਟੈਲੀਸਕੋਪ ਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਕੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਉਸ ਸਤ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ।` ਇਸ ਨਾਲ ਚੰਦ ਉੱਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਵਸੇਬੇ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਨੇਚਰ ਐਸਟਰੋਨਾਮੀ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਤਾਂ ਛੋਟੇ ਪੁਲਾੜੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਸੂਰਜ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੇ ਊਰਜਾ ਦੇ ਕਣਾਂ ਤੋਂਬਣਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਠੰਢੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਇਹ ਚੰਦ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸਤ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਡੇਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਚੰਦਰਮਾ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਡੀ ਖੋਜ ਲਈ ਕਾਫੀ ਮਹੱਤਵ ਪੂਰਨ ਹੈ।` ਸੋਫੀਆ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਾ-ਅਰਧ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਂਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕ੍ਰੇਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕਲੇਵੀਅਸ ਕ੍ਰੇਟਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕਣਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੀਆਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਤੋਂ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਦੇ ਕੁਝ ਰੂਪ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਸਨ, ਪਰ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਕੈਮੀਕਲ ਵਿਚ ਫਰਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਫਲ ਸੀ। ਖੋਜ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 12 ਔਂਸ ਦੀ ਬੋਤਲ ਜਿੰਨਾ ਪਾਣੀ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਹੈਡਕੁਆਰਟਰ ਦੇਸਾਇੰਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਫਤਰ ਦੇ ਐਸਟ੍ਰੋਫਿਜਿਕਸ ਡਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪਾਲ ਹਰਟਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਨੂ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲੇ ਸਨ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲੀ ਚੰਦ ਦੀ ਸਤਾ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ‘ਆਖਰ ਅਸੀਂ ਜਾਣ ਗਏ ਹਾਂ ਕਿ ਪਾਣੀ ਉਥੇ ਹੈ। ਇਹ ਖੋਜ ਚੰਦ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੀ ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੀ ਤੇ ਗਹਿਰੇ ਪੁਲਾੜ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਾਸੰਗਿਕ ਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਪੇਚੀਦਾ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦੀ ਹੈ।`