ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 18 ਅਕਤੂਬਰ (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਦੇ ਭੁੱਖ ਮਰੀ ਸੂਚਕ ਅੰਕ 2020 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭੁੱਖ-ਮਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ `ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ 107 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ 94ਵਾਂ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਭੁੱਖ-ਮਰੀ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਹਾਲਤ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਘਾਟ, ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਦੇ ਵਤੀਰੇ ਤੇ ਵੱਡੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਖਰਾਬ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਗਵਾਂਢ ਦੇਸ਼ਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾ ਦੇਸ਼ ਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵੀ ਖਰਾਬ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂਚੰਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾ ਦੇਸ਼ 75ਵੇਂ, ਮਿਆਂਮਾਰ 78ਵੇਂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 88ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਨੇਪਾਲ 73ਵੇਂ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ 64ਵੇਂ ਸਥਾਨ `ਤੇ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ‘ਮੱਧਮ ਸ਼੍ਰੇਣੀ` ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਵਰਨਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 117 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਥਾਨ 102ਵਾਂ ਸੀ, ਪਰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ 10 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਣ ਨਾਲ ਇਸ ਵਾਰ ਇਸ ਵਿੱਚ 107 ਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ, ਬੇਲਾਰੂਸ, ਯੁਕਰੇਨ, ਤੁਰਕੀ, ਕਿਊਬਾ ਤੇ ਕੁਵੈਤ ਸਮੇਤ 17 ਦੇਸ਼ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ `ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭੁੱਖ ਸੂਚਕ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ 14 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 3.7 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦਰ 37.4 ਹੈ, ਜੋ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਉਮਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵੱਧ-ਫੁੱਲਨਹੀਂ ਸਕੇ। ਬੰਗਲਾ ਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ 1991 ਤੋਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਕੱਦ ਨਾ ਵਧ ਸਕਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਹਨ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਦੀ ਕਮੀ, ਜਣੇਪੇੇ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਇਸ ਸੂਚਕ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ 55ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਸੀ, ਪਰ ਹਰ ਸਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਦੀ-ਵੱਧਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ 76 ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਰਤ 55ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉਤੇ ਸੀ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ 119 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 100ਵੇਂ, 2018 `ਚ 119 ਦੇਸ਼ਾਂ `ਚੋਂ 103ਵੇਂ ਅਤੇ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ 117 ਦੇਸ਼ਾਂ `ਚੋਂ 102ਵੇਂ ਸਥਾਨ `ਤੇ ਸੀ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਭੁੱਖ-ਮਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨੇ `ਤੇ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟਵਿੱਟਰ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਗਰੀਬ ਭੁੱਖਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਸਿਰਫ ਆਪਣੇ ਖਾਸ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਜੇਬ ਭਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੈ।