ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ, 13 ਅਗਸਤ, (ਪੋਸਟ ਬਿਊਰੋ)- ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਯੂ ਏ ਈ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਬੰਧ ਸੁਧਾਰਨ ਦੇ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਕ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ, ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੇਂਜ਼ਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਅਤੇ ਅਬੂ-ਧਾਬੀ ਦੇ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ ਨਾਹਯਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਧੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਪਿੱਛੋਂਇਸਰਾਈਲ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਜਨਾ ਸਸਪੈਂਡ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਵਰਨਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇਸਰਾਈਲ ਦਾ ਖਾੜੀ ਦੇ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਸਬੰਧਨਹੀਂ ਸੀ।
ਅੱਜ ਵਾਲੇ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਬਾਦ ਵੀ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਈਰਾਨ ਬਾਰੇ ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦਾ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਸੰਪਰਕ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਖਾੜੀ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਦੋ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ (ਜਾਰਡਨ ਅਤੇ ਮਿਸਰ) ਨਾਲ ਇਸਰਾਈਲਦੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਸੰਬੰਧ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਐਲਾਨ ਆਉਣ ਪਿੱਛੋਂਇਸਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੇਂਜ਼ਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਹਿਬਰੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਟਵੀਟ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖਿਆ: ‘ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਨ`।ਇਸ ਮੌਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਯੂ ਏ ਈ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਯੂਸੁਫ ਅਲ ਓਤੈਬਾ ਨੇ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਰਬ-ਇਸਰਾਈਲਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਚ ਇਹ ਇਕ ਅਹਿਮ ਪਹਿਲ ਹੈ, ਜੋ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ।
ਸਾਲ 1948 ਵਿਚ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਐਲਾਨ ਹੋਣਪਿੱਛੋਂ ਸਿਰਫ ਤੀਸਰਾ ਇਸਰਾਈਲ-ਅਰਬ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਸਰ ਨੇ 1979 ਵਿਚ ਤੇ ਜਾਰਡਨ ਨੇ 1994 ਵਿਚ ਇਕ ਸਮਝੌਤੇ ਉੱਤੇਦਸਖਤਕੀਤੇ ਸਨ। ਅਗਲੇ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਯੂ ਏ ਈ ਦਾ ਵਫਦ ਬੈਠਕ ਕਰੇਗਾ ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਸਿੱਧੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ, ਸੁਰੱਖਿਆ, ਟੈਲੀਕਾਮ, ਤਕਨੀਕ, ਊਰਜਾ, ਸਿਹਤ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਦੂਤਘਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਉੱਤੇਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਸਾਂਝੇਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਏਜੰਡਾ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਵਿਚ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਜੁੜਨਗੇ।